"συνεχής προσπάθεια αυτοπροστασίας"

δημιουργώντας χιλιάδες φαντασιώσεις, κυνηγώντας τεχνητά αντικείμενα
§

Ο λόγος που οι διάνοιες των ανθρώπων δεν είναι καθαρές και η φύση τους είναι ασταθής
έχω γεμίσει πόθους και συναισθήματα
αιώνες νοητικής συνήθειας,
αποκτημένες επιρροές που παραπλανούν τον νού,
με τις παραφυάδες αποκτημένων επιρροών που κλείνουν το άνοιγμα της επίγνωσης
μεροληπτικές νοητικές συνήθειες μιας ζωής,
περιπλανώμενες σκέψεις,
διεστραμμένες πράξεις
Αν το «φώς»
λανθασμένα χρησιμοποιείται εξωτερικά,
μ’ έναν ερειστικό
και επιθετικό τρόπο,
στοχεύοντας στην φήμη
και στο κέρδος,
μηχανορρραφώντας
και συναινώντας σε παρανομίες μέρα νύχτα,
δημιουργώντας χιλιάδες φαντασιώσεις,
κυνηγώντας τεχνητά αντικείμενα
και χάνοντας την αρχική πηγή,
φωτεινοί στο εξωτερικό
και σκοτεινοί στο εσωτερικό,
αυτό θα συνεχίσει μέχρις ότου το σώμα βλαφθεί
και η ζωή θα χαθεί
οι άνθρωποι
παραβλέπουν το τεχνητό
και επιστρέφουν στο αληθινό,
αφήνουν τον διανοουμενισμό
και την πονηριά,
ασκούν την εσωτερική επίγνωση,
εκλεπτύνουν τον εαυτό
και κυριαρχούν στον νού,
παρατηρούν όλα τα πράγματα με απόσταση,
δεν παρασύρονται από εξωτερικά πράγματα
και δεν επηρεάζονται από αισθητικές εμπειρίες,
όντας φωτεινοί μέσα
και σκοτεινοί έξω
§
Liu I-ming, Λιου Ι-μινγκ, 劉一明 劉Y明, Liu Yi ming, Ming Liu Y, 刘余明, 劉餘明
§
δημιουργώντας χιλιάδες φαντασιώσεις, κυνηγώντας τεχνητά αντικείμενα
§
Liu I-ming, Λιου Ι-μινγκ, 劉一明 劉Y明, Liu Yi ming, Ming Liu Y, 刘余明, 劉餘明
§
Το θολό νερό είναι ταραγμένο.
Αφησέ το να ηρεμήσει και γίνεται διαυγές.
Ενας σκονισμένος καθρέφτης είναι θολός.
Καθάρισέ τον και γίνεται διαυγής.
Ο λόγος που οι διάνοιες των ανθρώπων δεν είναι καθαρές και η φύση τους είναι ασταθής, είναι γιατί έχουν γεμίσει πόθους και συναισθήματα.
Προσθέστε σε αυτά αιώνες νοητικής συνήθειας, αποκτημένες επιρροές που παραπλανούν τον νού, τις παραφυάδες τους που κλείνουν το άνοιγμα της επίγνωσης.
Αυτά είναι σαν το θολό νερό και το σκονισμένο καθρέφτη...
Ο αληθινός νους και η αληθινή ουσία έχουν χαθεί εντελώς.
Αν μπορέσει κανείς να το αντιληφθεί ξαφνικά και να αλλάξει κατεύθυνση, να ξεπλύνει τη βρωμιά και τη μόλυνση, να απομακρύνει βαθμιαία τις μεροληπτικές νοητικές συνήθειες μιας ζωής, τις περιπλανώμενες σκέψεις, και τις διεστραμμένες πράξεις, αυξάνοντας σε δύναμη και επιμονή, απομακρύνοντας συνεχώς την σκουριά, μέχρις ότου δεν μένει τίποτα πια για να απομακρυνθεί, τότε όταν η βρωμιά φεύγει το χρυσάφι μένει καθαρό.
Τότε ο αρχικός νούς και η θεμελιώδης ουσία αυθόρμητα θα προβάλλουν πλήρως, το φώς της σοφίας ξαφνικά θα λάμψει και το άτομο θα δεί καθαρά το σύμπαν σαν να βρίσκεται στην παλάμη του χεριού του χωρίς κανένα εμπόδιο...
Αυτό μοιάζει σαν το θολό νερό που επιστρέφει στη διαύγεια όταν ηρεμεί, και σαν τον σκονισμένο καθρέφτη που ξαναβρίσκει τη λάμψη του όταν γυαλίζεται
ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΠΩΣ ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΑ, ΧΩΡΙΣ ΕΛΛΕΙΨΗ.

―
Οταν το φώς του λυχναριού λάμπει μέσα σ’ ένα δωμάτιο, τότε το δωμάτιο είναι φωτεινό, ενώ έξω επικρατεί σκοτάδι.
Οταν το λυχνάρι μεταφέρεται έξω, τότε έξω έχει φώς, ενώ μέσα είναι σκοτεινά.
Η νοημοσύνη και η γνώση των ανθρώπων είναι σαν το Φως του λυχναριού.
Αν το φώς λανθασμένα χρησιμοποιείται εξωτερικά, μ’ έναν ερειστικό και επιθετικό τρόπο, στοχεύοντας στην φήμη και το κέρδος, μηχανορρραφώντας και συναινώντας σε παρανομίες μέρα νύχτα, δημιουργώντας χιλιάδες φαντασιώσεις, κυνηγώντας τεχνητά αντικείμενα και χάνοντας την αρχική πηγή, φωτεινοί στο εξωτερικό και σκοτεινοί στο εσωτερικό, αυτό θα συνεχίσει μέχρις ότου το σώμα βλαφθεί και η ζωή θα χαθεί.
Αν οι άνθρωποι παραβλέπουν το τεχνητό και επιστρέφουν στο αληθινό, αφήνουν τον διανοουμενισμό και την πονηριά, ασκούν την εσωτερική επίγνωση, εκλεπτύνουν τον εαυτό και κυριαρχούν στο νού, παρατηρούν όλα τα πράγματα με απόσταση, δεν παρασύρονται από εξωτερικά πράγματα και δεν επηρεάζονται από αισθητικές εμπειρίες, όντας φωτεινοί μέσα και σκοτεινοί έξω, τότε μπορούν να προσβλέπουν στη σοφία και να γίνουν φωτισμένοι.
Το φώς που δεν θαμπώνει οδηγεί στην υψηλή φώτιση, γι’ αυτό ένας αρχαίος λέει ''Ο μεγάλος σοφός εμφανίζεται αδαής, ο Μεγάλος γνώστης μοιάζει Ανόητος''

§

δημιουργώντας χιλιάδες φαντασιώσεις, κυνηγώντας τεχνητά αντικείμενα

§
https://docs.google.com/document/pub?id=1jUqhoY6FQc2Dc2MQrhbi3QgZqFG7lYx_5DmWPMjQjf4
§
χιλιάδες φαντασιώσεις τεχνητά αντικείμενα http://bit.ly/FQ2O54

§§

επίγνωση

1. Η ουσία της ύπαρξής μας είναι η επίγνωση, η οποία είναι συγχρόνως η βασική λειτουργία μέσω της οποίας γνωρίζουμε ότι υπάρχουμε. Χωρίς αυτή δεν θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε τίποτα για τον εαυτό μας, όπως και για τον κόσμο γύρω μας. Αν θέλουμε να γνωρίσουμε την ουσία της ύπαρξής μας, θα πρέπει να γνωρίσουμε ποια ακριβώς είναι η φύση της επίγνωσης, τι είναι αυτό το οποίο θεωρούμε τόσο δεδομένο και αυτονόητο, και το οποίο γνωρίζουμε τόσο λίγο αλήθεια!
2.  Ζώντας με προσοχή στο παρόν είναι ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσουμε να εξοικειωνόμαστε με τη φύση της επίγνωσης. Αυτή τη συνειδητή παραμονή στην παρούσα στιγμή την ονομάζουμε «παραμονή ως επίγνωση», γιατί το σύντομο χρονικό διάστημα που μένουμε συνειδητά στο παρόν δεν είμαστε τίποτα άλλο παρά καθαρή επίγνωση. Επειδή όμως έχουμε συνηθίσει να νοιώθουμε τον εαυτό μας μόνο μέσα από τις σκέψεις, τις εκτιμήσεις και τους σχολιασμούς του νου, προσπερνάμε αυτές τις στιγμές καθαρής επίγνωσης και παρουσίας. Τρέχουμε να συναντήσουμε τις επόμενες σκέψεις, ακόμη και σχετικά με την εμπειρία αυτού του διαστήματος καθαρής επίγνωσης.
3.  Μαθαίνοντας να επιστρέφουμε και να παραμένουμε συνειδητά στο παρόν, έστω και για πολύ σύντομες στιγμές, αρχίζουμε να δυναμώνουμε την κατάσταση παρουσίας στη ζωή μας. Στην πραγματικότητα, η επίγνωση είναι πάντα εδώ και τώρα – ακόμη κι αυτή τη στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές. Δεν είναι κάτι που μπορούμε ή πρέπει να αποκτήσουμε στο μέλλον. Το μόνο που χρειάζεται είναι η συνειδητή παραμονή στο εδώ και τώρα, έστω και για πολύ σύντομες στιγμές. Η συχνή επανάληψη αυτών των σύντομων στιγμών δίνει τη δυνατότητα να παραμένουμε ως καθαρή επίγνωση για μεγαλύτερα διαστήματα, και έτσι να μπορούμε να αποκτήσουμε εμπειρία της ίδιας της επίγνωσής μας, της ουσίας της ύπαρξής μας.
4.  Πώς όμως αλλιώς μπορούμε να μιλήσουμε ή να περιγράψουμε την επίγνωση; Μπορούμε να πούμε ότι η επίγνωση είναι μη-σκέψη ή αυτό που στο Ζεν λέμε μη-νους. Μερικές φορές αυτή η ίδια κατάσταση λέγεται Νους (Mind), ή Big Mind, ή Open Mind. Δεν θα πρέπει λοιπόν να μπερδεύουμε τον νου που σκέφτεται ασταμάτητα με την καθαρή επίγνωση, ή μη-νου, ή Open Mind κτλ. Αν σταματήσουμε να σκεφτόμαστε για μια στιγμή, εκείνο που παραμένει είναι μια καθαρότητα αντίληψης, μια ικανότητα άμεσης γνώσης χωρίς σκέψεις, μια φυσική αβίαστη συνειδητή παρουσία. Αυτή είναι η επίγνωση, ο μη-νους, ο Open Mind.
5.  Η ουσία της ύπαρξής μας μοιάζει με τον ουρανό, με τον ανοικτό απέραντο ουρανό μέσα στον οποίο εμφανίζονται τα σύννεφα – οι κάθε είδους σκέψεις. Όταν η προσοχή μας είναι εγκλωβισμένη μέσα τους, αδυνατούμε να δούμε τον καθαρό ουρανό. Όταν σταματήσουμε να σκεφτόμαστε για μια στιγμή, στρέφουμε την προσοχή μας σ’ αυτό που υπάρχει πίσω και ανάμεσα τους κάθε στιγμή, αλλά μας διαφεύγει εντελώς: τον καθαρό ανοικτό ουρανό της ουσίας της ύπαρξης, την καθαρή επίγνωση και παρουσία. Έτσι όμως καταλαβαίνουμε ότι η επίγνωση δεν υπάρχει μόνο στην απουσία των σκέψεων, αλλά και κατά την παρουσία τους. Πώς μπορούν να υπάρξουν τα σύννεφα χωρίς τον ανοικτό ουρανό; Πού; Πώς μπορούν να υπάρξουν οι σκέψεις έξω από την επίγνωση; Τι αλήθεια μπορεί να υπάρξει έξω από την επίγνωση; 
6. Παρότι στην αρχή – και συχνά για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα – μπορούμε να αναγνωρίζουμε την  επίγνωση μόνο στην απουσία σκέψεων, η ουσιαστική παραμονή ως καθαρή επίγνωση στο μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής μας ζωής, μας δίνει τη δυνατότητα να την αναγνωρίζουμε σε κάθε αντίληψη, είτε σκεφτόμαστε είτε όχι. Καταλαβαίνουμε ότι είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλες οι σκέψεις, καλές ή κακές, ευχάριστες ή δυσάρεστες, όπως επίσης η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλα τα συναισθήματα, καλά ή κακά, ευχάριστα ή δυσάρεστα. Μέσα στην απεραντοσύνη του ουρανού τα πάντα μπορούν να εμφανιστούν, να παραμείνουν και να εξαφανιστούν, χωρίς στο παραμικρό να επηρεάσουν τη φύση του και τα χαρακτηριστικά του.
7.  Η ουσία της ύπαρξης είναι ανοικτή, ευρύχωρη, απεριόριστη. Μέσα της εμφανίζονται όλα τα «φαινόμενα»: σκέψεις, συναισθήματα, αισθήσεις και κάθε είδους εμπειρίες. Ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο τα χαρακτηρίζουμε – καλά, κακά, ευχάριστα, δυσάρεστα κοκ – δεν είναι παρά «φαινόμενα» που εμφανίζονται μέσα στην ουσία και φωτίζονται από το φως της επίγνωσης της.
9. Για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι ευκολότερο να σχετιστούν με τις ευχάριστες εμπειρίες παρά με τις δυσάρεστες. Στην πραγματικότητα, όμως, και στις δύο περιπτώσεις λίγες φορές υπάρχει αναγνώριση της ίδιας της επίγνωσης, η οποία επιτρέπει στην εμπειρία να βιωθεί. Στη πρώτη περίπτωση, η επίγνωση «χάνεται» μέσα στην ευχαρίστηση και στα σενάρια που γεννά αυτή, ενώ στη δεύτερη «χάνεται» μέσα στην προσπάθεια αποφυγής ή στα δυσοίωνα σενάρια που ακολουθούν.
10. Στη διαδικασία ενδυνάμωσης της επίγνωσης είναι σημαντικό να δούμε ότι όλες οι ευχάριστες και οι δυσάρεστες καταστάσεις – είτε πρόκειται για σκέψεις, συναισθήματα, αισθήσεις ή για κάποιες άλλες εμπειρίες – είναι όλες το ίδιο «φαινόμενα» που εμφανίζονται μέσα στην επίγνωση. Είναι όλες τους αντικείμενα παρατήρησης ανεξάρτητα από το περιεχόμενο τους. Αυτό που χρειάζεται είναι να είμαστε εκεί ως ο παρατηρητής – επίγνωση που αναγνωρίζει το «φαινόμενο» και δεν χάνεται στη νοητική επεξεργασία του ή σε κάποια άλλη νοητική – συναισθηματική περιπλάνηση.
11. Τις περισσότερες φορές όταν έχουμε κάποια σκέψη, χανόμαστε αμέσως στο περιεχόμενό της και στις σκέψεις που αυτό πυροδοτεί. Αυτό που εμείς θέλουμε είναι να μην διασπόμαστε από το σενάριο που η σκέψη αυτή ενεργοποιεί. Το ίδιο και με τα συναισθήματα, τις αισθήσεις και τις άλλες εμπειρίες που έχουμε. Στην αρχική φάση της εργασίας με την επίγνωση είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζουμε τη σκέψη που ξεπηδάει και να επιστρέφουμε με την προσοχή μας στην παρούσα στιγμή, έτσι όπως παρουσιάζεται μέσα από τις αισθήσεις. Πρόκειται για μια κίνηση που πρέπει να επαναλαμβάνεται συνέχεια, έστω κι αν η παραμονή στην παρούσα στιγμή δεν κρατάει παρά μια στιγμή και αυτή.
12. Όταν η παραμονή στην παρούσα στιγμή γίνει μεγαλύτερη, τότε μπορεί να υπάρξει η αναγνώριση ότι η επίγνωση είναι πάντα εκεί και απλά όλα τα «φαινόμενα» παρουσιάζονται και διαλύονται μέσα της. Η πιο σημαντική στιγμή σ’ αυτή την αναγνώριση είναι όταν έχουμε εδραιωθεί τόσο γερά στην επίγνωση, ώστε να μπορούμε να δούμε ότι ολόκληρη η ιδέα ή η εικόνα για το ποιοι είμαστε, δεν είναι παρά άλλο ένα «φαινόμενο» που εμφανίζεται μέσα της. Δεν παύουμε να υπάρχουμε, απλά αναγνωρίζουμε ότι είμαστε κάτι πολύ πιο βασικό και ουσιαστικό από την εικόνα και τις πεποιθήσεις που έχουμε δημιουργήσει για τον εαυτό μας.
13. Ο  μεγαλύτερος φόβος του εγωϊκού νου είναι η εκμηδένισή του. Στην προσπάθεια του για αυτοπροστασία γεννά το φόβο και τη σκέψη ότι αν ο ίδιος χαθεί αυτό θα σημάνει το τέλος της ύπαρξης. Αυτό το φόβο μπορούμε να τον νοιώσουμε σε πολλές περιπτώσεις στη διάρκεια της ζωής μας, αλλά μπορούμε να τον δούμε να αναδύεται καθαρά κάθε φορά που επιστρέφουμε στην καθαρότητα και την απλότητα της παρούσας στιγμής. Το κενό της παρούσας στιγμής τον τρομάζει. Όταν το κενό της παρουσίας γίνει μεγαλύτερο, μπορεί να νοιώσουμε φόβο, πανικό και να δούμε τις πιο δραματικές σκέψεις να πλημμυρίζουν τον νου. Αν η δύναμη της επίγνωσης μας μάς επιτρέπει να παραμείνουμε παρόντες, έρχεται η στιγμή που βλέπουμε ολοκάθαρα ότι όχι μόνο δεν χανόμαστε, αλλά στην πραγματικότητα υπάρχουμε αληθινά και ουσιαστικά όταν ο εγωϊκός νους εξαφανίζεται.
14. Ο εγωϊκός νους είναι πολύ βαθειά ριζωμένος στο αίσθημα ύπαρξης που μας χαρακτηρίζει. Πολλοί άνθρωποι που ασχολούνται με την αυτογνωσία τους, πιστεύουν ότι προκειμένου να συνειδητοποιήσουν ποιοι αληθινά είναι θα πρέπει πρώτα να «φτιάξουν» την προσωπικότητά τους. Μερικοί πιστεύουν ότι αυτό το «φτιάξιμο» της προσωπικότητας είναι και η ουσία της εργασίας με τον εαυτό τους. Όμως, η προσωπικότητα δεν είναι παρά ένα ακόμη «φαινόμενο» που εμφανίζεται μέσα στην καθαρότητα της επίγνωσης. Η ουσία της ύπαρξης δεν είναι η προσωπικότητα.
15. Η αναγνώριση της ουσίας της ύπαρξης δεν απαιτεί σκέψη. Η γέννησή μας σ’ αυτό τον κόσμο δεν απαίτησε σκέψη, όπως επίσης  η δημιουργία ολόκληρου του κόσμου δεν απαιτεί σκέψη. Είναι απλά η ευαίσθητη ανταπόκριση και αυθόρμητη έκφραση της ενέργειας της ουσίας που δίνει γέννηση σε όλες τις υπάρξεις.
16. Όταν σιγά – σιγά εδραιώνεται μέσα μας η εμπιστοσύνη στην επίγνωση, εξοικειωνόμαστε με την καθαρή παρουσία που είναι η αληθινή φύση της ύπαρξής μας. Επιστρέφοντας ξανά και ξανά στην παρούσα στιγμή, έτσι όπως αυτή παρουσιάζεται στην επίγνωσή μας μέσα από τις αισθήσεις, δυναμώνουμε τη βεβαιότητα ότι δεν είμαστε ο νους, οι σκέψεις και τα συναισθήματα, αλλά αυτή η καθαρότητα, το άνοιγμα και η ευαισθησία που είναι εκεί όταν κατακάθεται ο εγωϊκός νους.
17. Όταν αναγνωρίζουμε ποιοι είμαστε, αρχίζουμε να χαλαρώνουμε. Δεν δείχνουμε τόσο τσιτωμένοι, γιατί απλά δεν εγκλωβιζόμαστε στη συνεχή προσπάθεια αυτοπροστασίας που χαρακτηρίζει τον εγωϊκό νου. Το άνοιγμα της ουσίας της ύπαρξης μπορεί να χωρέσει όλες τις σκέψεις και τα συναισθήματα, χωρίς ταύτιση και χωρίς άρνηση.
18. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική νοητική και συναισθηματική ισορροπία – ή αυτό που συνήθως εννοούμε μιλώντας για ψυχολογική ισορροπία και ωριμότητα. Έχει ως αποτέλεσμα τη βαθειά ενόραση της φύσης της ύπαρξης κάθε στιγμή. Ποια είναι η φύση της ύπαρξης; Η αναγνώριση ότι τίποτα δεν είναι ανεξάρτητο και αυτόνομο, αλλά ότι όλα τα «φαινόμενα» χαρακτηρίζονται από την αρχή της αλληλεξάρτησης. Και τέλος, έχει ως αποτέλεσμα την έκφραση της συμπόνιας χωρίς προσπάθεια.
19. Η αληθινή συμπόνια γεννιέται από τη δύναμη της επίγνωσης και από το άνοιγμα και τη χωρίς όρους αποδοχή της ουσίας μας. Δεν μπορεί να εκφραστεί προς τα έξω αν πρώτα δεν γεννηθεί μέσα μας, και δεν μπορεί να γεννηθεί μέσα μας όσο καιρό ζούμε ταυτισμένοι με τον εγωϊκό νου, όσο κι αν αυτός προσπαθεί να είναι συμπονετικός. Αν η συμπόνια δεν είναι πρώτα για τον ίδιο μας τον εαυτό δεν μπορεί να είναι αληθινή συμπόνια για τους άλλους, είναι απλά υποκρισία, συναισθηματισμός και παιχνίδια του εγωϊκού νου. Η αληθινή συμπόνια είναι η αυθόρμητη και ανεμπόδιστη ανταπόκριση στην κάθε στιγμή, ως φυσική έκφραση της ουσίας της ύπαρξής μας.
21. Η επίγνωση υπάρχει πάντοτε. Στην πραγματικότητα, παρότι μιλάμε για καλλιέργεια ή ενδυνάμωση της επίγνωσης, αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει κάποια στιγμή που δεν είμαστε συνειδητοί. Ζωή σημαίνει επίγνωση, συνειδητότητα. Ακόμη και στον ύπνο ή την κατάσταση του ονείρου, έχουμε επίγνωση ότι κοιμηθήκαμε κι ονειρευτήκαμε. Η επίγνωση είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται κάθε στιγμή η ύπαρξη σε οποιαδήποτε μορφή της, και ιδιαίτερα στην ανθρώπινη. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η μόνη σταθερά της ζωής και όπως λένε οι πνευματικές παραδόσεις παραμένει ως τέτοια και μετά το θάνατο του φυσικού σώματος, και ανεξάρτητα απ’ αυτό. 
22. Η ουσία της ύπαρξής μας είναι αυτή η επίγνωση κάθε τι που εμφανίζεται, παραμένει για κάποιο διάστημα και εξαφανίζεται μέσα της. Όταν όμως στρέφουμε την προσοχή μας από τα αντικείμενα της επίγνωσης σ’ αυτή την ίδια την επίγνωση, ανακαλύπτουμε τι σημαίνει «επιστροφή στο σπίτι » και βιώνουμε το συναίσθημα που αυτή η «επιστροφή» γεννάει. Απέραντη γαλήνη και ευδαιμονία. Σ’ αυτή την κατάσταση της Καθαρής Επίγνωσης δεν μπορούμε παρά να είμαστε ευχαριστημένοι με οτιδήποτε η ζωή παρουσιάζει, ακόμη και με τις ποικίλες και ακραίες αντιδράσεις ενός εγωϊκού νου. Μέσα από την κατάσταση αυτή η συμμετοχή μας στη ζωή δεν χαρακτηρίζεται από την ανάγκη για συνεχή έλεγχο και χειρισμό των καταστάσεων που θεωρούμε ότι μας αφορούν ή μας επηρεάζουν. Η επίγνωση απλά είναι, επιτρέποντας όλα τα πράγματα να είναι αυτό που είναι κάθε στιγμή, και επιτρέποντας τα να αλλάζουν συνεχώς, παραμένοντας συνεπή στην κύρια ιδιότητα που τα χαρακτηρίζει.
23. Όταν συνειδητοποιούμε τον εαυτό μας ως Επίγνωση, έχουμε μια πολύ διαφορετική αίσθηση του απ’ ότι όταν εννοούμε τον εαυτό μας ως τον εγωϊκό νου. Στα πλαίσια του εγωϊκού νου η αυτο-εικόνα μας είναι αρκετά συγκεκριμένη, δημιουργείται και συντηρείται μέσα από μια συνεχή διαδικασία διαχωρισμού ανάμεσα σ’ αυτό που είμαστε και σ’ αυτό που δεν είμαστε. Είμαι ψηλός και όχι κοντός, άσπρος και όχι μαύρος, έξυπνος και όχι χαζός, άνδρας και όχι γυναίκα κοκ. Όλα τα στοιχεία της ατομικότητας και της προσωπικότητας χρησιμοποιούνται συνεχώς από τον εγωικό νου προκειμένου να διατηρείται και να ενδυναμώνεται η αίσθηση χωριστικότητας της μορφής που εννοούμε ως εαυτό μας. Είναι μια δύσκολη δουλειά και οφείλουμε να πούμε ότι την κάνει καλά.
24. Από την άλλη, η Ουσία της ύπαρξής μας – η Επίγνωση – δεν μπορεί να καθοριστεί. Δεν έχει φύλο, ούτε εξωτερική εμφάνιση, ούτε άλλα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τα οποία να τη διαφοροποιούν σε σχέση με τις διάφορες μορφές που συναντάμε στο φυσικό κόσμο. Πολύ συχνά, για να μπορέσουμε να την περιγράψουμε ή να την κάνουμε πιο απτή και κατανοητή στην καθημερινότητά μας, την ορίζουμε ως Προσοχή, Συνειδητότητα, Παρατήρηση ή Παρουσία. Πολλές φορές την αποκαλούμε ο Παρατηρητής ή ο Μάρτυρας, γιατί στα αρχικά στάδια της πρακτικής καλλιεργούμε με επιμονή την απόσπαση από την εγωικό νου μέσω της παρατήρησης όλων των προγραμματισμένων και επαναλαμβανόμενων λειτουργιών του. Σ’ αυτή την περίπτωση, όμως, διατηρείται ακόμη η αίσθηση της εγωικότητας και περνάει αρκετός καιρός μέχρις ότου ο Παρατηρητής γίνει Καθαρή Παρατήρηση, διαλυθεί δηλαδή κάθε ίχνος εγω-αναφοράς σε σχέση με τον εγωικό νου. Αν κάποιος ενώ βρίσκεται στο στάδιο καλλιέργειας του Παρατηρητή δεν προχωρήσει στην κατάσταση της Καθαρής Παρατήρησης, κινδυνεύει να παραμείνει σε μια εκλεπτυσμένη εγωική συνειδητότητα, εκλαμβάνοντας την ως την Ουσία της ύπαρξής του.
25. Η παρατήρηση του εγωικού νου είναι το πρώτο βήμα στην απελευθέρωση από τον προγραμματισμό του. Η ουσιαστική όμως απελευθέρωση απαιτεί όχι μόνο την παρατήρησή του, αλλά και την αμφισβήτηση της αλήθειας που εκφράζει, γιατί διαφορετικά η ταύτιση μαζί του συνεχίζεται. Προκειμένου να ελευθερωθούμε από τον προγραμματισμό του νου, θα πρέπει να τον δούμε ως τη βασική αιτία αποκοπής μας από την αλήθεια του εαυτού μας και της παρούσας στιγμής. Έπειτα ακολουθεί το επόμενο βήμα, που είναι η επικέντρωση της προσοχής μας στην ίδια την Παρατήρηση, στην ίδια την Προσοχή, στην Επίγνωση.
26. Αυτό σημαίνει ότι αρχίζουμε να βιώνουμε τον εαυτό μας όχι ως το περιεχόμενο της αυτό-εικόνας μας, που έχει δημιουργήσει και συντηρεί με νύχια και με δόντια ο εγωικός νους, αλλά ως η ίδια η Επίγνωση η οποία γνωρίζει κάθε τι που εμφανίζεται μέσα της κάθε στιγμή. Βιώνοντας την ύπαρξή μας ως Επίγνωση ανταποκρινόμαστε στη ζωή με εντελώς διαφορετικό τρόπο απ’ ότι κάναμε από τη θέση του εγωικού νου. Ο βασικός προγραμματισμός του παύει να είναι η πηγή των νοητικών, συναισθηματικών και φυσικών στάσεων μας απέναντι στα ερεθίσματα που δεχόμαστε κάθε στιγμή. Η Διαισθητική ή Συνθετική αντίληψη που χαρακτηρίζει την Επίγνωση απαντά στη ζωή με αυτό που στο Ζεν ονομάζεται «αυθορμητισμός», μια απάντηση δηλαδή και όχι μια αντίδραση, απόλυτα ταιριαστεί στη στιγμή και στο ερέθισμα.
27. Η αληθινή ελευθερία βρίσκεται στη συνάντηση με τη ζωή από τη θέση της Επίγνωσης και όχι του εγωικού νου. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εγωικές σκέψεις παύουν για πάντα ή εξαφανίζονται οριστικά, αλλά ότι παύουν να έχουν την απόλυτη κυριαρχία στην εσωτερική μας πραγματικότητα και στη στάση που γεννάει αυτή προς τη ζωή. Μπορούμε έτσι να βιώνουμε την κάθε στιγμή χωρίς τον χρωματισμό που της προσδίδει ο εγωικός προγραμματισμός, ο οποίος γίνεται απλά ένα μικρό μέρος του τοπίου της παρούσας στιγμής, που έρχεται και φεύγει χωρίς να επηρεάζει ριζικά τη σχέση μας μαζί της.

§§

Το κεντρικό θέμα που επαναφέρει η γλωσσική επίγνωση ως προς την εκμάθηση και τη διδασκαλία μιας γλώσσας είναι το θέμα της συνείδησης [conscience ή consciousness]. Οι όροι της επίγνωσης και της συνείδησης είναι άμεσα συνδεδεμένοι μεταξύ τους. Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά μαζί (βλ. conscious awareness) ή και ως συνώνυμοι. Σύμφωνα με το Λεξικό της Ψυχολογίας του Παπαδόπουλου, ο όρος επίγνωση "χρησιμοποιείται τελευταία αντί του όρουσυνείδηση [conscience], προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε ηθικής έννοιας συσχέτιση, που συχνά γίνεται με τον όρο αυτό". Η σύγχυση μπορεί να δημιουργηθεί, επειδή ο όροςσυνείδηση έχει δύο σημασίες: α. "…το σύνολο των αρχών με βάση τις οποίες ένα άτομο καθορίζει την ηθικότητα σκέψεων και πράξεων…"· και β. "Επίγνωση του εσωτερικού ή/και του εξωτερικού κόσμου (Χουντουμάδη & Πατεράκη, Σύντομο ερμηνευτικό λεξικό ψυχολογικών όρων). Σύμφωνα με την παραδοσιακή ψυχαναλυτική εκδοχή, η συνείδηση αποδεικνύεται με την ικανότητα του υποκειμένου να μπορεί να διατυπώνει ρητά τους παράγοντες που επηρέασαν τη συμπεριφορά του. Ένα άτομο έχει δηλαδή επίγνωση ενός πράγματος ή μιας εσωτερικής κατάστασης, αν μπορεί να την εκφράσει (Παπαδόπουλος 1994).
Για τον λόγο αυτό η γλωσσική επίγνωση δέχεται από την αρχή της καριέρας της την κριτική ότι επέστρεψε σε πρακτικές του παρελθόντος, δηλαδή στην εκμάθηση κανόνων της γραμματικής, όπως προτείνει η γραμματικομεταφραστική μέθοδος, και μάλιστα σε μια περίοδο που οι κανόνες είχαν ήδη αποκηρυχτεί ως βλαβεροί από διάφορες μεθόδους διδασκαλίας και εκμάθησης γλώσσας, π.χ. της προφορικοακουστικής [audiolingual] κατά τη δεκαετία του 1960 ή της φυσικής προσέγγισης [natural approach] στις αρχές της δεκαετίας του 1980 (Hulstijn 1995, 359· van Essen 1997, 2). Διατυπώνεται επίσης ο φόβος ότι η συνειδητή δουλειά που προτείνεται στο πλαίσιο της γλωσσικής επίγνωσης θα μπορούσε να βλάψει τη διαίσθηση (van Essen 1997, 2).
Οι εκπρόσωποι της γλωσσικής επίγνωσης απαντούν μέσα από κείμενα με θεωρητικούς και εμπειρικούς προβληματισμούς στα οποία διερευνώνται τα επίμαχα σημεία (π.χ. ρητή μάθηση, μεταγλωσσική γνώση κλπ.) και διατυπώνονται οι αρχές της γλωσσικής επίγνωσης. Σύμφωνα με μία από τις αρχές αυτές, γλωσσική επίγνωση δεν υπάρχει μόνο όταν διδάσκονται ρητά κανόνες ή όταν το άτομο μπορεί να διατυπώσει τους κανόνες που διέπουν τον λόγο του. Ο Ellis (1997, 109), για παράδειγμα, προτείνει τον χωρισμό της γνώσης σε αναλυτική και σεμεταγλωσσική. Η αναλυτική γνώση κατάγεται από τη μη ρητή γνώση, ενώ η μεταγλώσσαείναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται για να αναλύσει ή να περιγράψει τη γλώσσα. Η αναλυτική γνώση εμφανίζεται ως δραστηριότητα που λύνει προβλήματα, όταν ο μαθητής καλείται να στρέψει την προσοχή του στην επιλογή των γλωσσολογικών μορφών ή κατά τη φυσική γλωσσική συμπεριφορά. Επομένως, με τον όρο επίγνωση μπορεί να γίνεται αναφορά σε αυτού του είδους τη γνώση και όχι οπωσδήποτε στη μεταγλωσσική (Ellis 1997, 113). Ο Nickolas (1992· 1991, 79) μιλάει για διαισθητική επίγνωση, το περιεχόμενο της οποίας ο διδασκόμενος δεν μπορεί να διατυπώσει με σαφήνεια, ενώ οι ερευνητές Butzkamm (1993, 101-104) και Green & Hecht (1993, 140) υποθέτουν την ύπαρξη αλληλοεξαρτώμενων επιπέδων επίγνωσης (van Essen 1997, 7· πρβ. Hulstijn & Schmidt 1994 σχετικά με τον ρόλο της συνειδητότητας στο μάθημα της ξένης γλώσσας).
Σύμφωνα με τον Rutherford (1987, 104), αυτό που φτάνει στο επίπεδο της συνείδησης δεν είναι τόσο το αποτέλεσμα (το έργον κατά τον Humboldt) όσο όψεις της διαδικασίας (η ενέργεια κατά τον Humboldt). Οι δραστηριότητες της γλωσσικής επίγνωσης θα έπρεπε να είναι συνεπείς με αυτή την αρχή. Δηλαδή τουλάχιστον κάποια πράγματα θα πρέπει να διδάσκονται ρητά και να μαθαίνονται συνειδητά (van Essen 1997, 8).
Σύμφωνα με τον van Lier (1995), ο ομιλητής έχει μια επικουρική επίγνωση που τον εξυπηρετεί κατά την καθημερινή χρήση της γλώσσας. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις ο ομιλητής χρειάζεται μια επίγνωση ανωτέρου επιπέδου, μια κεντρική επίγνωση σε θέματα γλώσσας για να επιτύχει τον γλωσσικό του στόχο είτε κατά την παραγωγή είτε κατά την πρόσληψη του λόγου. Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις που χρειάζεται να εξετάσει κανείς εξονυχιστικά τον λόγο ενός πολιτικού, έτσι ώστε να εντοπίσει τις ανειλικρίνειες και τις αναντιστοιχίες (van Lier 1995, 4, 5). Τα μαθήματα γλωσσικής επίγνωσης συμβάλλουν επομένως στην ανάπτυξη των γλωσσικών ικανοτήτων των ομιλητών σε ανώτερα επίπεδα.

1. "συνεχή προσπάθεια αυτοπροστασίας"
2. "self sustained effort"
3. "αυτο συνεχή προσπάθεια"
4. "αυτο συνεχής προσπάθεια"
5. "συνεχής προσπάθεια αυτοπροστασίας"

.